كوچك يا بزرگ كردن بخش :.
1399/6/24 دوشنبه آشنایی با استان کردستان

معرفی استان

استان کردستان با مساحت 28203 کیلومتر مربع (معادل 7/1 درصد مساحت کل کشور ) در غرب کشور و در مجاورت خاک عراق واقع شده است، از شمال به استانهای آذربایجان غربی و زنجان از غرب به کشور عراق از جنوب به استان کرمانشاه و از شرق به استان همدان و قسمتی دیگر از استان زنجان محدود می شود. سنندج مرکز استان کردستان است و بر اساس آخرین تقسیمات کشوری این استان دارای 10 شهرستان، 29 شهر،31بخش،83 دهستان بزرگ و 1697 روستا میباشد، شهرستانهای استان کردستان عبارتند از:سنندج، سقز، بانه، دیواندره، مریوان، بیجار، کامیاران،قروه، دهگلان و سرو آباد

پیشینه تاریخی

کردستان بخشی از سرزمینی بود که تحت حکومت مادها اداره می شد. بر اساس متون تاریخی کردها یکی از نژادهای اصیل قوم آریا هستند که حدود 2 هزار سال پیش از میلاد مسیح (ع ) ، به سرزمین فعلی یعنی کردستان مهاجرت کرده اند. کردها ایرانی تبارند و زبان و فرهنگ آنها با دیگر اقوام ایرانی عجین شده است.

جمعیت و نیروی انسانی

بر اساس آخرین برآوردهای انجام شده، جمعیت استان کردستان معادل ۱٫۶۰۳٫۰۱۱ نفر میباشد که 66% آنها در شهر و 34% ساکن روستاها می باشند و قریب به اتفاق (9/99%) مسلمان هستند. بیشترین تراکم جمعیت در شهر سنندج 123 نفر در هر کیلومتر مربع و کمترین تراکم جمعیت در شهر بیجار 2/19 نفر در هر کیلومتر مربع می باشد. مرتفع ترین نقطه استان کوه بدر در قروه 3262 متر از سطح دریا و پایین ترین نقطه استان خروجی حوضه سیروان با 750 متر از سطح دریا می باشد.

استان فرهنگی کردستان

استان كردستان به سبب پیشینه تاریخی طویل خود كه در اعماق ایران زمین ریشه دوانده و نیز به علت گستره زیبای جغرافیایی همانند نگینی در پهنای ایران زمین می درخشد و حائز جاذبه های تاریخی فرهنگی و طبیعی است .

وجود فرهنگ غنی، آثار متعدد تاریخی، مهمان نوازی، صنایع و آثار دستی متنوع، حضور علمای فاضل، دانشمند متدین و متعهد، نویسندگان و شعرای عارف و نامی، فرهنگیان و هنرمندانی خلاق و مبتكر و توانا در تمامی زمینه ها این استان  را از قدیم الایام به صورت یك كانون فرهنگی- علمی در آورده است؛ همین بس که "مقام معظم رهبری" در سفر به استان کردستان، لقب استان فرهنگی را به کردستان اعطا نمودند.

سنندج
سنندج مرکز استان کردستان و یکی از دیدنی ترین و خوش آب و هوا ترین شهرهای استان است. به استناد گفته مورخین قلعه سنه دژ (سنندج ) را سلیمان خان اردلان، والی کردستان در زمان شاه صفی آباد نمود. این شهر به مدت 4 قرن تحت حکومت حکام موروثی خاندان اردلان بود که نسب خود را به ساسانیان می رسانیدند. جاهای دیدنی و جذاب این شهر عبارتند از: مسجد دارالاحسان، مجموعه تفریحی پارک آبیدر، باغ سپیدار،

بازار سنندج، عمارت آصف، موزه سنندج، عمارت وکیل، عمارت خسرو آباد.


سقز
شهر سقز کهن ترین شهر استان و از لحاظ قدمت جزو معدود شهرهای باستانی ایران است. این شهر پایتخت مادها بود. سقز فعلی ابتدا در اطراف بازار بوجود آمد و قدیمی ترین محله همان محله بازار شهر است که بعداً در اثر ارتباط با تبریز، ارومیه، سنندج، بانه طرفین جاده های آن آباد باشد. در حال حاضر موقعیت طبیعی و نحوه استقرار شهر در دامنه ارتفاعات و رودخانه ای که از کنار آن جاری است این شهر را به یکی از زیباترین شهرهای استان کردستان تبدیل کرده است. وجود قلعه تاریخی زیویه و ده ها اثر تاریخی دیگر، مناظر دیدنی سد لگزی و چم سقز، بازار تاریخی و موقعیت مرزی بر جذابیت این شهر افزوده است.

مریوان
شهر مریوان در حدود یک قرن سابقه تاریخی دارد . وجود دریاچه زریوار در غرب شهر مریوان نمود خاصی به این شهر بخشیده و آن را به تفرج گاه زیبایی تبدیل کرده است،یکی از شاهزادگام قاجار به نام فرهاد میرزا که کمی پیش از مشروطیت در این محل حکومت می کرد در مریوان قلعه ای به نام کرد که جریان بنای آن در کتیبه ای که در دیوار مسجد دار الاحسان یا مسجد جامع سنندج نصب کرده است شرح داده است. مریوان از شهرهای تجاری- توریستی منطقه می باشد.


بیجار
یک از مناطق حاصل خیز کردستان است که در شرق سنندج قرار دارد. در این خطه از کردستان بعلت اینکه درخت بید فرآوان داشته و باتوجه به اینکه در کردی درخت بید را بی و جایگاه آن را جار گویند شهر نیز به همین نام یعنی سرزمین بید نامیده شده است. بیجار را می توان مهد صنایع دستی و هنر در منطقه غرب کشور دانست. قلعه بزرگ قم چقا، پل تاریخی صلوات آباد، بنای سنگی اوچ گنبد،مسجد تاریخی خسروآباد، تیمچه حاج شهباز خان و... از جمله آثار تاریخی و دینی این شهرستان است.

بانه
نام اصلی شهر بانه، به واژه (( به روژ )) بود. اکنون گورستان شمالی شرقی شهر را بانه کهنه می نامند. نام بانه را از کلمه کردی (بان)به معنی پشته بام و متاثر از ارتفاعات و نحوه استقرار و موقعیت شهر بانه می داند. این شهرستان دارای مناظر طبیعی و دیدنی کم نظیر بوده و در سال های اخیر بدلیل موقعیت مرزی یکی از شهرهای تجاری- توریستی مطرح می باشد.


قروه
این شهر در دشت وسیعی در 93 کیلومتری شرق سنندج و شمال غربی همدان قرار دارد و از آغاز در طول جاده سنندج به طرف همدان توسعه یافته است، مرکز حکومت این شهر در گذشته روستای قصلان بود که توسط امان الله خان بزرگ، والی معروف کردستان بنا شد. این شهر در سال های اخیر به لحاظ صنعتی و مدرنیزه کردن کشاورزی حرکت مناسبی به سوی توسعه نموده است.



کامیاران
کامیاران یکی از شهرهای جدید استان کردستان است که در فاصله 65 کیلومتری جنوب سنندج واقع شده است. این شهرستان در فصول بهار و پاییز آب و هوای دلپذیری دارد. روستای شگفت انگیز و تاریخی پلنگان که مجتمع پرورش ماهیان سرد آبی (قزل آلا) واقع در 45 کیلومتری کامیاران - مریوان در بستر رودخانه سیروان با ظرفیت 564 تن در سال در آن قرار دارد، که بر جذابیت منطقه افزوده است.


دیواندره
این شهر در فاصله 95 کیلومتری شمال سنندج واقع شده است. دیواندره در دهه 70 به شهر تبدیل شده است، این شهرستان دارای مناطق دیدنی همچون کوه های چهل چشمه و نیز غار تاریخی و باستانی کرفتو می باشد.

سروآباد
این شهرستان مرکز یکی از دیدنی ترین مناطق توریستی کردستان (جاده سنندج- مریوان) می باشد که اخیراً تبدیل به شهرستان شده است. مناطق کهن و بکر اورامانات در اطراف این شهرستان است که دارای مناظر بدیع و سوابق و پیشینه تاریخی دیرینه ای می باشد.

دهگلان

دِهگُلان یکی از شهرهای استان کردستان مرکز شهرستان دهگلان در دشتِ وسیع لیلاخ و در کنار رودخانه فصلی واقع شده‌است. شهر دهگلان در ۴۵ کیلومتری سنندج (در مسیر سنندج به همدان) قرار گرفته و ۴۵۳۸۶ نفر جمعیت دارد (برآورد۱۳۹۵خ)[۲] دشت‌های دهگلان حاصل‌خیز بوده و گندم و سیب زمینی از مهم‌ترین محصولات این شهرستان می‌باشند.